Plastic maakt integraal onderdeel uit van ons dagelijks leven. Van verpakkingen tot autobanden, van kleding tot schoonmaakmiddelen, plastic is overal, zonder dat we het doorhebben.
Hoewel het nuttig is omdat het op zoveel manieren kan worden gebruikt, brengt plastic ook een aantal problemen met zich mee. Omdat het niet biologisch afbreekbaar is, verdwijnt het nooit meer, eens het in de natuur terechtkomt. En helaas komt een deel van het geproduceerde plastic in het milieu terecht, bijvoorbeeld in onze waterwegen.
Plastic in onze waterwegen
In de eerste plaats denken we meteen aan het klassieke voorbeeld van een plastic zak die op de grond wordt gegooid, door de wind wordt weggeblazen en in een beekje terechtkomt en uiteindelijk in onze zeeën en oceanen. Maar het kan ook minder voor de hand liggend en zichtbaar zijn. Dit is bijvoorbeeld het geval met autobanden. Tijdens het gebruik ervan, slijten ze en komen plastic deeltjes via de regen in rivieren en beekjes terecht. Of met synthetische kleding, waarvan tijdens het wassen zeer fijne plastic deeltjes vrijkomen. Die komen vervolgens met het afvalwater in de riolering terecht. Maar in België zijn nog niet alle huishoudens aangesloten op de riolering. Dus, je raadt het al, ook deze deeltjes komen in onze rivieren terecht.
Kortom, plastic komt maar al te vaak in onze waterwegen terecht. Elk jaar komt 10 miljoen ton plastic via onze rivieren in de oceanen terecht – dat is één vrachtwagen per minuut*.
Plastic vormt een bedreiging voor de aquatische biodiversiteit. Sommige soorten kunnen niet overleven bij de geringste vervuiling van onze wateren. Dieren kunnen gewond raken, vast komen te zitten of zelfs plastic inslikken, waardoor hun spijsverteringsstelsel verstopt kan raken. Dit ingeslikte plastic komt vervolgens in de voedselketen terecht en dus ook op ons bord.
Wat kunnen wij doen?
De industrie, politici en burgers kunnen dit probleem bestrijden. Het meest effectieve is het probleem bij de bron aanpakken: minder plastic produceren en gebruiken. En dan hier zijn een paar voorbeelden van concrete oplossingen die we als burgers kunnen toepassen:
- Bij het transport
Verplaats je met de fiets, te voet of met het openbaar vervoer.
Als je je met de auto verplaatst, rijd dan rustig en zorg ervoor dat je bandenspanning goed is zodat je banden minder slijten en er minder plastic vrijkomt. - In je kledingkast
Was synthetische kleding in een anti-microvezel waszak zodat de draden van machinaal gewassen synthetische vezelstoffen niet in het water terechtkomen. Kies voor kleding van wol, linnen of katoen: kleding zonder synthetische vezels.
Wist je dat er zelfs plastic in ons ondergoed zit via elastaan en andere textielvezels die van plastic zijn afgeleid? - In je keuken
Zeg nee tegen plastic voor eenmalig gebruik door in bulk te kopen, te kiezen voor herbruikbare verpakkingen, enz.
Kies voor kraanwater. Alleen al in België verbruiken we jaarlijks 124 liter flessenwater per persoon, wat overeenkomt met 1,18 miljard petflessen per jaar. - In je badkamer
Kies voor plasticvrije verzorgings- en hygiëneproducten voor het hele gezin: luiers, maandverband, shampoo, zeep, zonnecrème, tandpasta, enz.
Controleer de ingrediëntenlijst van je verzorgingsproducten en schrap producten die polyethyleen, polypropyleen, polyethyleentereftalaat of polymethylmethacrylaat bevatten. Voor zonnebrandcrèmes kun je producten met oxybenzone of octinoxaat bannen. - Bij de inrichting van je huis
Kies voor zelfgemaakte schoonmaakmiddelen en niet-synthetische verf.
Laat azijn, water en bicarbonaat je bondgenoten zijn. Vermijd vooral wegwerpdoekjes, die ook een bron van plastic zijn, en spoel ze nooit door het toilet. - Laat geen afval in de natuur achter …